Yaz Aylarında Klima Kullanımı ve Alerji Riski: Görünmeyen Tehlikeye Dikkat

Yaz aylarında klima kullanımı alerjik hastalıkları tetikler mi?

Evet. Uluslararası bilimsel araştırmalar, yaz aylarında artan klima kullanımının, ortam havasındaki alerjen yoğunluğunu artırarak alerjik rinit, astım ve diğer solunum yolu hassasiyetlerini tetikleyebileceğini göstermektedir [1,2].

Yaz aylarında serinlemek için en sık kullanılan yöntemlerden biri klima kullanımıdır. Evlerde, iş yerlerinde ve araçlarda yaygın şekilde kullanılan klima sistemleri, sıcak hava dalgalarına karşı etkili bir çözüm sunar. Ancak bu konforlu cihazlar, yeterli bakım yapılmadığında alerji açısından görünmeyen bir risk oluşturabilir [3].

Klimalar ve Alerjen Dağılımı: Sessiz Tehdit

Klima filtrelerinde zamanla biriken ev tozu akarları, küf mantarları (özellikle Aspergillus türleri), polenler ve hayvan tüyü gibi alerjenler, filtre temizliği yapılmadığında havaya karışır ve solunum yoluyla vücuda alınır [4,5].

Özellikle sıcak ve nemli ortamlar, küf mantarı üremesi için idealdir. Araştırmalar, ev tipi klima filtrelerinde yüksek oranda Aspergillus fumigatus tespit ettiğini göstermektedir [6]. Kapalı alanlarda geçirilen zamanın artması ise bu alerjenlerin etkisini büyütür [7].

Klimaya Bağlı Alerjik Reaksiyonlar

Klima kaynaklı alerjenlere maruz kalan kişilerde şu belirtiler yaygın olarak görülür:

• Alerjik rinit: burun akıntısı, hapşırık, tıkanıklık

• Gözlerde kaşıntı ve sulanma

• Astım ataklarında artış: öksürük, nefes darlığı, göğüste sıkışma

• Boğaz tahrişi ve kronik öksürük

Dünya Sağlık Örgütü (WHO), iç ortam hava kalitesinin alerjik hastalıkların önlenmesinde temel çevresel faktörlerden biri olduğunu vurgular [8].

Alerji Riskini Azaltmak İçin Alınabilecek Önlemler

• Klima filtrelerini 2–4 haftada bir temizleyin veya değiştirin

• Yılda en az bir kez profesyonel klima bakımı yaptırın

• HEPA filtreli klima sistemlerini tercih edin

• İç mekan nem oranını %40–60 arasında tutun

• Alerjik semptomlar için spesifik IgE testi yaptırarak hassasiyetinizi belirleyin

  
  

Yaz aylarında klima kullanımı, konfor sağlar ancak yeterli bakım yapılmadığında alerji ve solunum yolu hastalıklarını tetikleyebilir. Sağlığınızı korumak için düzenli bakım ve temizlik şarttır. Klima konforundan vazgeçmeden, alerjik riskleri en aza indirmek mümkün.

Kaynaklar

1. Portnoy J, Kennedy K, Sublett J, et al. Environmental assessment and exposure control: a practice parameter.https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/24267359/

2. AAAAI – Dust mite practice parameters.https://www.aaaai.org/Aaaai/media/MediaLibrary/PDF%20Documents/Practice%20and%20Parameters/Dustmite-2013.pdf

3. Kim JL, Elfman L, Norbäck D, et al. Indoor molds and asthma in schools.https://pmc.ncbi.nlm.nih.gov/articles/PMC3030998/

4. Shelton BG, et al. Fungal profiles in indoor/outdoor air.https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/11916692/

5. Hurraß J, Heinzow B, Aurbach U, et al. Mold diagnostics.https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/27986496/

6. Wiesmüller GA, et al. Mold diagnostics guideline.https://link.springer.com/article/10.1007/s40629-017-0013-3

7. WHO. Guidelines for Indoor Air Quality: Dampness and Mould.https://www.ncbi.nlm.nih.gov/books/NBK143941/pdf/Bookshelf_NBK143941.pdf

8. WHO – Air Quality Guidelines for Europe (1999).https://iris.who.int/bitstream/handle/10665/107300/euro_series_78.pdf?sequence=1