top of page

Farmakogenetik Uygulamaları

Pharmacogenetic Practices

Hakkı Kumuşoğlu
Dr. Hakkı Kumuşoğlu
“daha yüksek tedavi başarısı, daha az yan etki”

Hastaların ilaç tedavisine yanıtı büyük değişkenlik gösterir, aynı tedavi bazı hastalarda toksisiteye sebep olurken veya bazılarında hiç etkinlik göstermezken, sadece bir kısmında istenilen etkiyi sağlayabilir. Klinik farmakolojinin başlıca hedeflerinden biri, bu değişkenlikten sorumlu olan ve ilaçların daha rasyonel klinik kullanımını sağlayabilecek süreçleri tam olarak tanımlamaktır. İlaç yanıtındaki bu farklılık, sistemik ilaç maruziyeti ve ilacın etki alanına taşınımını değiştiren; emilim, dağılım, metabolizma ve atılımındaki (farmakokinetik) kişilerarası değişkenlikten kaynaklanmaktadır. Buna ek olarak, hedef moleküller ve efektör moleküllerinde farklılıklar (farmakodinamik) da ilaç etkilerini değiştirebilir.

shutterstock_1226220355 (1).png

Yaptırabileceğiniz farmakogenetik test ile 22 genetik varyasyonun analizi ile yaklaşık 250 ilaç formülasyonuna ilişkin farmakodinamik ve farmakokinetik özellikler rapor edilmektedir.

 

Bu varyasyonlara göre kişiler :

  • ULTRA HIZLI METABOLİZE EDİCİLER = Bu gruptaki ilaçlara yönelik enzimler çok aktiftir ve ilacın hızla dönüştürüp vücuttan atılmasını sağlarlar.

  • KAPSAMLI METABOLİZE EDİCİLER = Enzimler fonksiyoneldir ve tam olarak istenilen etkiyi sağlarlar

  • ORTA DERECE METABOLİZE EDİCİLER = Enzimler belli ilaçların daha yavaş atılmasına sebep olacak şekilde inaktif ve ya düşük seviyede aktif durumdadır.

  • ZAYIF METABOLİZE EDİCİLER = Fonksiyonel enzim üretilemez ve bu nedenle ilaçların atılması düzgün olarak  gerçekleştirilemez.

şeklinde sınıflandırılırlar.

 

Raporda yer alan her ilaçla ilgili, beklenen etki süresi (yavaş-normal-hızlı), yan etki görülme yaygınlığı ile yıkılım ve atılım oranı görülebilmekte; buna göre doz ayarlaması yada alternatif ilaç seçimine karar verilebilmektedir.

bottom of page